सर्दै मेलाको मिति, फेरिदै मेलाको प्रकृति
सर्दै मेलाको मिति, फेरिदै मेलाको प्रकृति
रुकुम पूर्व (रुकुमकोट) । दशैंको अन्तिम दिन अर्थात कोजाग्रत पुर्णिमाको दिन सिस्ने गाउँपालिका– ६ छिप्रिदहमा पाँचपुणि मेला लाग्ने गथ्र्यो । कोजाग्रत पुर्णिमाको दिन लाग्ने भएकै कारण छिप्रिदहमा लाग्ने मेललाई पाँचपुणि मेला भन्ने गरिएको हो । दशैंको अन्तिम दिन अर्थात कोजाग्रत पुर्णिमाको दिन सबै जनाले दशैंलाइ विदा गर्दै पाँचपुणि मेला मनाउने गर्छन् । तर अहिले भने मेला कहिले लाग्ने भन्ने टुङ्गो हुदैन ।
प्राचीन समयदेखि चल्दै आएको परम्परागत मेला र जात्राहरूले मानव सभ्यतामा महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका हुन्छन् । तर आजकल यी मेलाहरूको मिति परिवर्तन हुँदा मेलाको पौराणिक महत्व र सांस्कृतिक अस्तित्व हराउदै गएको छ ।
सिस्ने गाउँपालिका– ६ रुकुमकोट छिप्रिदहमा रहेको भगवती मन्दिर परिसरमा कोजाग्रत पूर्णिमाको दिन (पाँचपुणि) मेला लाग्ने परम्परा चतुर्दशीको रात देखि सुरु हुने गर्छ । तर केही वर्षदेखि यो मेलाको मिति खस्टी सप्तमीमा सारेको स्थानियहरु बताउछन् । यसले गर्दा मेलाको पौराणिक रौनक र महत्व घटेको उनिहरुको भनाई छ ।
स्थानीय भुवनेश्वर उपाध्यायका अनुसार कोजाग्रतको अर्थ “जाग्ने“ हो र यस मेलाले चतुर्दशीको रातमा जो जागेको (जागराम) छ उनिहरुले उक्त रात देखि मेला प्रारम्भ गर्थे । पुणि अथवा ढिलामा षस्टिको दिनसम्म मेला लाग्थ्यो । तर अहिले मेला ढिला लाग्नाले मेलाको अस्तित्व हराउदै गएको उनले बताए ।
मेलाको समय परिवर्तनले स्थानीय समुदायको एकता र परम्परागत चहलपहलमा कमि ल्याएको अर्का स्थानीय कलिभान गौतमको भनाई छ । पहिला मेला भर्नेहरु चतुर्दशीको दिन देखि जमघट भई विभिन्न स्थानीय नाच गानमा सरिक हुन्थे । तर अहिले, मिति परिवर्तनले मेलाको भविष्यमा अनिश्चितता सिर्जना गरेको छ ।
स्थानीय बासिन्दाहरूले यो परिवर्तनको बारेमा चासो व्यक्त गर्दै, मेलाको परम्परा र सांस्कृतिक महत्वलाई जोगाउनका लागि सामूहिक प्रयास आवश्यक रहेको बताउदै आएका छन् । यो बर्षको मेला पनि दशैं सकिएको दई दिन अर्थात आज (शक्रबार) देखि सुरु हुदै छ । यो बर्ष पुर्णीम फरक तिथिमा परेका कारण ३० गते नै दशंै सकिएको थियो । कोजाग्रत पुर्णिमाको अघिल्लो रातबाट लाग्नु पर्ने मेला आज देखि सुरु हुन लागेको हो ।
But a smiling visitant here to share the love (:, btw outstanding pattern. “Reading well is one of the great pleasures that solitude can afford you.” by Harold Bloom.
Some genuinely nice and utilitarian info on this site, besides I think the pattern contains superb features.
I like what you guys are up too. Such clever work and reporting! Carry on the excellent works guys I have incorporated you guys to my blogroll. I think it’ll improve the value of my web site 🙂
After study a few of the blog posts on your website now, and I truly like your way of blogging. I bookmarked it to my bookmark website list and will be checking back soon. Pls check out my web site as well and let me know what you think.
Howdy are using WordPress for your site platform? I’m new to the blog world but I’m trying to get started and set up my own. Do you require any html coding knowledge to make your own blog? Any help would be greatly appreciated!
My spouse and I stumbled over here different website and thought I might as well check things out. I like what I see so now i am following you. Look forward to exploring your web page again.
Hello There. I found your blog using msn. This is a very well written article. I’ll be sure to bookmark it and come back to read more of your useful information. Thanks for the post. I’ll definitely return.
Great goods from you, man. I’ve take into account your stuff prior to and you are simply too fantastic. I actually like what you’ve bought right here, really like what you’re saying and the way through which you say it. You make it enjoyable and you still care for to stay it sensible. I cant wait to read far more from you. This is actually a great web site.